Maryla Zielińska laureatką Nagrody „Nowych Książek” za rok 2024
Po raz dwudziesty czwarty zespół „Nowych Książek” przyznał nagrodę za wybitną książkę minionego sezonu wydawniczego. Laureatką została teatrolożka Maryla Zielińska, autorka dwutomowej pracy To. Biografia Jerzego Grzegorzewskiego wydanej w starannej, bogato ilustrowanej edycji przez Teatr Narodowy.
Zielińska podczas wieloletniej kwerendy zdobyła mnóstwo oryginalnych, po raz pierwszy właśnie przez nią pozyskanych źródeł pozwalających na ukazanie bohatera tomu barwnie, intrygująco i wszechstronnie; przeprowadziła całościową analizę dzieła i samej postaci artysty, który stworzył w teatrze odrębny, własny język. „Udało [jej] się zbudować wielokrotny portret bohatera utkany z setek niewielkich, a istotnych opinii, wspomnień, anegdot i analiz blisko setki przedstawień. I możliwie precyzyjnie określić, czym jest »TO«. (…) Ta niebywała publikacja – pisała w recenzji na łamach „Nowych Książek” Elżbieta Baniewicz – powinna się nazywać monografią, wykracza bowiem poza chronologiczną biografię, jest udaną próbą całościowej analizy dzieła artysty i zarazem jego biografią mentalną”. Natomiast sama autorka mówiła, że zależało jej na tym, aby Grzegorzewskiego „odmitologizować, zdjąć z niego tę aurę niezrozumiałego artysty, wypowiadającego się w dziełach teatralnych, które dla wielu były hermetyczne. Zarzucano mu przecież, że to jest teatr oderwany od rzeczywistości, dla elity”. Pisząc o tym, jak artysta przeżywał polską historię i kulturę, Maryla Zielińska starannie scharakteryzowała tło jego życia i drogi twórczej. Książka ta na trwałe wpisuje się w kronikę naszej kultury i przy rzetelnym omawianiu dziejów polskiego teatru nie sposób będzie ją pominąć.
Integralną część dzieła stanowi zbiór fotografii zatytułowany Jerzy Grzegorzewski 1939—2005 pod redakcją Janusza Górskiego, z kalendarium post mortem autorstwa Maryli Zielińskiej.