11/2011
W numerze
Wróć do listy numerów
1 „Złota Róża” – nagroda Festiwalu Nauki, „Nowych Książek” i Instytutu Książki
ROZMOWY „NOWYCH KSIĄŻEK”
4 Polskie wybory między republikanizmem a sarmatyzmem. Z Andrzejem Wielowieyskim rozmawiają Irena Janowska i Andrzej Bernat
RECENZJE
NASZA OKŁADKA
8 Bogusław Kubisz Jak się robi historię (A. Wielowieyski: Na rozdrożach dziejów)
HISTORIA
10 Janusz Tazbir Walka o tron (A. Skrzypietz: Królewscy synowie – Jakub, Aleksander i Konstanty Sobiescy)
11 Stanisław Łubieński Zwierciadło historii (N. Jakowenko: Druga strona lustra)
12 Zdzisław Lekiewicz Nowy portret Goebbelsa (P. Gathmann, M. Paul: Narcyz Goebbels)
13 Tadeusz Kondracki Polski Wrzesień z niemieckiej perspektywy (J. Böhler: Najazd 1939)
14 Łukasz Garbal W pierwszych latach PRL (J. Drużyńska, S.M. Jankowski: Ucieczki specjalnego znaczenia)
POLITYKA • SPOŁECZEŃSTWO
15 Adam Lipszyc Korzenie antysemityzmu (H. Arendt, W.H. Auden: Drut kolczasty)
16 Władysław Markiewicz Sens przebaczenia w historii (K. Wigura: Wina narodów)
17 Paweł Zajas Kompendium postkolonialnej etyki (A. Loomba Kolonializm/Postkolonializm)
19 Adam Szostkiewicz Umysł wyzwolony (T. Judt: Zapomniany wiek dwudziesty)
20 Bogdan Góralczyk Koniec imperium konsumpcji (A.J. Bacevich: Granice potęgi)
20 Marek Karpiński Narkoglobalizm (Wojny narkotykowe)
22 Leszek Jerzy Jasiński Ignacego Sachsa doświadczenia i przypadki (I. Sachs: Trzeci brzeg)
23 Tomasz Jasiński O polskiej gospodarce część prawdy (J. Szewczak: Zielona wyspa czy ruchome piaski)
24 Henryk Domański Refleksje o klasach społecznych (J. Kochan: Studia z teorii klas społecznych)
REPORTAŻ
26 Barbara Sieradzka Dekoracje teatru groteski (Mulat w pegeerze)
LUDZIE I MIEJSCA
27 Katarzyna Walewska „Korczak”. Próba recenzji (J. Olczak–Ronikier: Korczak)
28 Anna Bernat Pieszo przez Bhutan (Ashi Dorji Wangmo Wangchuck: Skarby Królestwa Grzmiącego Smoka)
29 Jerzy Morawski Już starożytni Grecy...? (M. Popko: Ludy i języki starożytnej Anatolii)
30 Michał Jagiełło Polskie Podtatrze (M. Pinkwart: Podtatrze)
31 Anna Żakiewicz Gawęda o Miasteczku (R.J. Czarnowski, M.W. Terajewicz : Miasteczko w laserunkach)
SZTUKA
32 Przemysław Trzeciak Piękno zmierzchu (J. Białostocki: Sztuka XV wieku)
32 ks. Michał Janocha „Zarazem dawna i nowa” (I. Jazykowa: Oto czynię wszystko nowe)
34 Anna Manicka Czy minął czas wielkich albumów? (Muzeum Prado)
35 Anna Brożek Dzieje muzyki, czyli historia dzieł (C. Dahlhaus: Podstawy historii muzyki)
36 Marta Leśniakowska Konsekwencje czytania Hippolyte’a Taine’a (H. Taine: Filozofia sztuki)
36 Teresa Rutkowska Z Suchej Beskidzkiej do Hollywood (Billy Wilder)
FILOZOFIA
38 Robert Marszałek Klimat rozumu praktycznego (M.J. Siemek: Wykłady z klasycznej filozofii niemieckiej)
39 Piotr Morawski Człowiek i tekst (J. Delumeau: Tajemnica Campanelli)
40 ks. Jan Sochoń Tropiciel prawdy (P. Wierzbicki: Boski umysł)
41 Adam Wątróbski Bóg, który przychodzi w Człowieku (W. Sołowjow: Wykłady o Bogoczłowieczeństwie)
NAUKA
42 Jerzy Prokopiuk „Brońmy nauki przed uczonymi...” (M. Brykczyński: Mit nauki)
SZKICE • ESEJE
43 Jagoda Wierzejska Twórcze zmagania z Miłoszem (Rodzinna Europa)
O LITERATURZE
44 Adam Komorowski Anioł pocztowy (B. Lentas: Tadeusz Peiper w Hiszpanii)
45 Adela Kobelska Z miłości do Kochanowskiego (K. Bosek: Na tropie tajemnic Jana z Czarnolasu)
46 Danuta Ulicka Leśmian w liczbie mnogiej (M. Gorczyńska: Miejsca Leśmiana)
47 Agnieszka Nęcka Warmińsko–mazurskie „ślady” Wiecherta, Gałczyńskiego i Herberta (Z. Chojnowski: Od biografii do recepcji)
48 Paweł Mackiewicz Księga krakowskich poetów (M. Stala: Niepojęte: Jest)
49 Maria Glinicka Cień Bohdana Wydżgi (K. Wydżga: Cień poety)
50 Jacek Hnidiuk Siła pisanego słowa (J. Gutorow: Księga zakładek)
51 Jerzy Madejski Dyskurs, powieść, ciało (A. Nęcka: Cielesne o(d)słony)
PROZA OBCA
52 Alicja Piechucka I że cię opuszczę po śmierci (J.C. Oates: Opowieść wdowy)
53 Marek Paryż Śledztwo w oparach marihuany (T. Pynchon: Wada ukryta)
54 Tomasz Jopkiewicz Zew nocnego pociągu (G. Simenon: Paryski ekspres)
56 Małgorzata Borczak Adwokat wątpliwości (F. von Schirach: Przestępstwo)
57 Elżbieta Sobolewska Moje wiedeńskie spacery (T. Bernhard: Wycinka)
58 Magda Potok Na peryferiach normy (E. Mendoza: Trzy żywoty świętych)
59 Milena Schefs Nieodparta pokusa (E. Mendoza: Niewinność zagubiona w deszczu)
60 Olga Kaczmarek Ostatni człowiek na wieży (A. Adiga: Ostatni mieszkaniec)
60 Justyna Chmielewska Krótko, zwięźle, nie na temat (G. Gospodinow: I inne historie)
62 Jacek Wojciechowski Obsceniczna pustka (B. Szyrianow: Niższa szkoła jazdy)
POEZJA
63 Leszek Szaruga Samotność (G. Benn: Nigdy samotniej i inne wiersze)
64 Wojciech Kaliszewski Bardzo osobiste wiersze (R. Bly: Wiersze)
66 Tomasz Mizerkiewicz Podwójny żal, podwójna radość (J. Hartwig: Gorzkie żale)
67 Artur Jabłoński Dzieła potrzebne? (J. Kofta: Co to jest miłość. T. 1, 2)
68 Anna Kałuża Przyjemność obserwacji (M. Jankowskia: Skrzyżowanie)
PROZA POLSKA
68 Mieczysław Orski A i tak do piachu (J. Strękowski: Dziewczyny z miasta nigdy nie odmawiają)
70 Paulina Małochleb Ekonomia Zagłady (L. Hering: Ślady)
70 Stefan Jurkowski Brzozowski – nowe spojrzenie (E. Kabatc: Ostatnie wzgórze Florencji)
72 Małgorzata Kąkiel Dobry debiut (J. Szamałek: Kiedy Atena odwraca wzrok)
DLA MŁODZIEŻY
73 Joanna Olech Marysia, Janek i młody filozof (A. Czerwińska–Rydel: W poszukiwaniu światła ; Wędrując po niebie z Janem Heweliuszem ; P. Ekberg, S. Nordqvist: Wielka księga młodego filozofa)
74 Danuta Świerczyńska–Jelonek O dziecięcej wrażliwości (M. Rusinek: Zaklęcie na „w” ; A. Onichimowska: O kocie, który został czarodziejem ; R. Piątkowska: Wieloryb ; Z. Stanecka: Basia i kolega z Haiti)
76 Małgorzata Strękowska–Zaremba „Sobek” nie jest sobkiem (P. Maar: W sobotę wraca Sobek ; Nowe piegi dla Sobka)
76 Jolanta Metera Historia ocalająca pamięć (M. Morpurgo: Samotność na pełnym morzu)
78 Anna Maria Czernow W objęciach schematu (F. Miralles: Retrum ; K. Gier: Czerwień rubinu ; M. Marr: Świetliste cienie ; L.H. Zelman: Tożsamość anioła)
NOTY
18 T. Wyrwa: „Czarnego poloneza” ciąg dalszy...
24 M. Kornak: Brunatna księga 2009–2010
25 Populizm
30 G. Bobrowicz: Polska dzika przyroda
50 S.J. Żurek: Zastygłe w polszczyźnie
62 M. Roffey: Biała kobieta na zielonym rowerze
73 B. Gawryluk: Słony skarb
79 L.M. Montgomery: Ania z Wyspy Księcia Edwarda
WYDAWCY • RYNEK • BIBLIOTEKI
80 Maria Popik Toruńskie „Tako”, czyli interesująco
JĘZYCZEK UWAGI
82 Jan Gondowicz Pieśń gbura
ROZMOWY „NOWYCH KSIĄŻEK”
4 Polskie wybory między republikanizmem a sarmatyzmem. Z Andrzejem Wielowieyskim rozmawiają Irena Janowska i Andrzej Bernat
RECENZJE
NASZA OKŁADKA
8 Bogusław Kubisz Jak się robi historię (A. Wielowieyski: Na rozdrożach dziejów)
HISTORIA
10 Janusz Tazbir Walka o tron (A. Skrzypietz: Królewscy synowie – Jakub, Aleksander i Konstanty Sobiescy)
11 Stanisław Łubieński Zwierciadło historii (N. Jakowenko: Druga strona lustra)
12 Zdzisław Lekiewicz Nowy portret Goebbelsa (P. Gathmann, M. Paul: Narcyz Goebbels)
13 Tadeusz Kondracki Polski Wrzesień z niemieckiej perspektywy (J. Böhler: Najazd 1939)
14 Łukasz Garbal W pierwszych latach PRL (J. Drużyńska, S.M. Jankowski: Ucieczki specjalnego znaczenia)
POLITYKA • SPOŁECZEŃSTWO
15 Adam Lipszyc Korzenie antysemityzmu (H. Arendt, W.H. Auden: Drut kolczasty)
16 Władysław Markiewicz Sens przebaczenia w historii (K. Wigura: Wina narodów)
17 Paweł Zajas Kompendium postkolonialnej etyki (A. Loomba Kolonializm/Postkolonializm)
19 Adam Szostkiewicz Umysł wyzwolony (T. Judt: Zapomniany wiek dwudziesty)
20 Bogdan Góralczyk Koniec imperium konsumpcji (A.J. Bacevich: Granice potęgi)
20 Marek Karpiński Narkoglobalizm (Wojny narkotykowe)
22 Leszek Jerzy Jasiński Ignacego Sachsa doświadczenia i przypadki (I. Sachs: Trzeci brzeg)
23 Tomasz Jasiński O polskiej gospodarce część prawdy (J. Szewczak: Zielona wyspa czy ruchome piaski)
24 Henryk Domański Refleksje o klasach społecznych (J. Kochan: Studia z teorii klas społecznych)
REPORTAŻ
26 Barbara Sieradzka Dekoracje teatru groteski (Mulat w pegeerze)
LUDZIE I MIEJSCA
27 Katarzyna Walewska „Korczak”. Próba recenzji (J. Olczak–Ronikier: Korczak)
28 Anna Bernat Pieszo przez Bhutan (Ashi Dorji Wangmo Wangchuck: Skarby Królestwa Grzmiącego Smoka)
29 Jerzy Morawski Już starożytni Grecy...? (M. Popko: Ludy i języki starożytnej Anatolii)
30 Michał Jagiełło Polskie Podtatrze (M. Pinkwart: Podtatrze)
31 Anna Żakiewicz Gawęda o Miasteczku (R.J. Czarnowski, M.W. Terajewicz : Miasteczko w laserunkach)
SZTUKA
32 Przemysław Trzeciak Piękno zmierzchu (J. Białostocki: Sztuka XV wieku)
32 ks. Michał Janocha „Zarazem dawna i nowa” (I. Jazykowa: Oto czynię wszystko nowe)
34 Anna Manicka Czy minął czas wielkich albumów? (Muzeum Prado)
35 Anna Brożek Dzieje muzyki, czyli historia dzieł (C. Dahlhaus: Podstawy historii muzyki)
36 Marta Leśniakowska Konsekwencje czytania Hippolyte’a Taine’a (H. Taine: Filozofia sztuki)
36 Teresa Rutkowska Z Suchej Beskidzkiej do Hollywood (Billy Wilder)
FILOZOFIA
38 Robert Marszałek Klimat rozumu praktycznego (M.J. Siemek: Wykłady z klasycznej filozofii niemieckiej)
39 Piotr Morawski Człowiek i tekst (J. Delumeau: Tajemnica Campanelli)
40 ks. Jan Sochoń Tropiciel prawdy (P. Wierzbicki: Boski umysł)
41 Adam Wątróbski Bóg, który przychodzi w Człowieku (W. Sołowjow: Wykłady o Bogoczłowieczeństwie)
NAUKA
42 Jerzy Prokopiuk „Brońmy nauki przed uczonymi...” (M. Brykczyński: Mit nauki)
SZKICE • ESEJE
43 Jagoda Wierzejska Twórcze zmagania z Miłoszem (Rodzinna Europa)
O LITERATURZE
44 Adam Komorowski Anioł pocztowy (B. Lentas: Tadeusz Peiper w Hiszpanii)
45 Adela Kobelska Z miłości do Kochanowskiego (K. Bosek: Na tropie tajemnic Jana z Czarnolasu)
46 Danuta Ulicka Leśmian w liczbie mnogiej (M. Gorczyńska: Miejsca Leśmiana)
47 Agnieszka Nęcka Warmińsko–mazurskie „ślady” Wiecherta, Gałczyńskiego i Herberta (Z. Chojnowski: Od biografii do recepcji)
48 Paweł Mackiewicz Księga krakowskich poetów (M. Stala: Niepojęte: Jest)
49 Maria Glinicka Cień Bohdana Wydżgi (K. Wydżga: Cień poety)
50 Jacek Hnidiuk Siła pisanego słowa (J. Gutorow: Księga zakładek)
51 Jerzy Madejski Dyskurs, powieść, ciało (A. Nęcka: Cielesne o(d)słony)
PROZA OBCA
52 Alicja Piechucka I że cię opuszczę po śmierci (J.C. Oates: Opowieść wdowy)
53 Marek Paryż Śledztwo w oparach marihuany (T. Pynchon: Wada ukryta)
54 Tomasz Jopkiewicz Zew nocnego pociągu (G. Simenon: Paryski ekspres)
56 Małgorzata Borczak Adwokat wątpliwości (F. von Schirach: Przestępstwo)
57 Elżbieta Sobolewska Moje wiedeńskie spacery (T. Bernhard: Wycinka)
58 Magda Potok Na peryferiach normy (E. Mendoza: Trzy żywoty świętych)
59 Milena Schefs Nieodparta pokusa (E. Mendoza: Niewinność zagubiona w deszczu)
60 Olga Kaczmarek Ostatni człowiek na wieży (A. Adiga: Ostatni mieszkaniec)
60 Justyna Chmielewska Krótko, zwięźle, nie na temat (G. Gospodinow: I inne historie)
62 Jacek Wojciechowski Obsceniczna pustka (B. Szyrianow: Niższa szkoła jazdy)
POEZJA
63 Leszek Szaruga Samotność (G. Benn: Nigdy samotniej i inne wiersze)
64 Wojciech Kaliszewski Bardzo osobiste wiersze (R. Bly: Wiersze)
66 Tomasz Mizerkiewicz Podwójny żal, podwójna radość (J. Hartwig: Gorzkie żale)
67 Artur Jabłoński Dzieła potrzebne? (J. Kofta: Co to jest miłość. T. 1, 2)
68 Anna Kałuża Przyjemność obserwacji (M. Jankowskia: Skrzyżowanie)
PROZA POLSKA
68 Mieczysław Orski A i tak do piachu (J. Strękowski: Dziewczyny z miasta nigdy nie odmawiają)
70 Paulina Małochleb Ekonomia Zagłady (L. Hering: Ślady)
70 Stefan Jurkowski Brzozowski – nowe spojrzenie (E. Kabatc: Ostatnie wzgórze Florencji)
72 Małgorzata Kąkiel Dobry debiut (J. Szamałek: Kiedy Atena odwraca wzrok)
DLA MŁODZIEŻY
73 Joanna Olech Marysia, Janek i młody filozof (A. Czerwińska–Rydel: W poszukiwaniu światła ; Wędrując po niebie z Janem Heweliuszem ; P. Ekberg, S. Nordqvist: Wielka księga młodego filozofa)
74 Danuta Świerczyńska–Jelonek O dziecięcej wrażliwości (M. Rusinek: Zaklęcie na „w” ; A. Onichimowska: O kocie, który został czarodziejem ; R. Piątkowska: Wieloryb ; Z. Stanecka: Basia i kolega z Haiti)
76 Małgorzata Strękowska–Zaremba „Sobek” nie jest sobkiem (P. Maar: W sobotę wraca Sobek ; Nowe piegi dla Sobka)
76 Jolanta Metera Historia ocalająca pamięć (M. Morpurgo: Samotność na pełnym morzu)
78 Anna Maria Czernow W objęciach schematu (F. Miralles: Retrum ; K. Gier: Czerwień rubinu ; M. Marr: Świetliste cienie ; L.H. Zelman: Tożsamość anioła)
NOTY
18 T. Wyrwa: „Czarnego poloneza” ciąg dalszy...
24 M. Kornak: Brunatna księga 2009–2010
25 Populizm
30 G. Bobrowicz: Polska dzika przyroda
50 S.J. Żurek: Zastygłe w polszczyźnie
62 M. Roffey: Biała kobieta na zielonym rowerze
73 B. Gawryluk: Słony skarb
79 L.M. Montgomery: Ania z Wyspy Księcia Edwarda
WYDAWCY • RYNEK • BIBLIOTEKI
80 Maria Popik Toruńskie „Tako”, czyli interesująco
JĘZYCZEK UWAGI
82 Jan Gondowicz Pieśń gbura
